Anna Maliszewska

Zachęcamy do lektury kolejnej edycji raportu z monitoringu karier absolwentów publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych, który ukazał się w maju tego roku.

Monitoring jest prowadzony w celu zapewnienia informacji na temat przebiegu karier absolwentów na potrzeby prowadzenia polityki oświatowej państwa na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Bazuje on na danych administracyjnych z rejestrów obejmujących obszar oświaty, kształcenia wyższego i ubezpieczeń społecznych. W ramach monitoringu automatycznie sporządzane są również raporty przekazywane szkołom, raporty regionalne oraz raporty wojewódzko-branżowe.

Najnowsza edycja raportu dotyczy dwóch kohort absolwentów: osób, które ukończyły naukę w 2020 r. oraz osób, które ukończyły naukę w 2021 r. W kolejnej części artykułu prezentujemy najważniejsze wyniki monitoringu dla absolwentów szkół zawodowych.

Najpopularniejsze zawody wśród absolwentów szkół zawodowych w badanym okresie prezentuje poniższa tabela.

Absolwenci

Zawody

Pracownicy młodociani, którzy ukończyli branżową szkołę I stopnia

·         Fryzjer

·         Mechanik pojazdów samochodowych

Absolwenci szkół branżowych I stopnia, którzy nie mieli statusu młodocianych pracowników

·         Kucharz

·         Mechanik pojazdów samochodowych

Absolwenci techników

·         Technik informatyk

·         Technik żywienia i usług gastronomicznych

·         Technik logistyk

Absolwenci szkół policealnych

·         Opiekun medyczny

·         Technik usług        kosmetycznych

 

W technikach świadectwo dojrzałości uzyskało ponad 2/3 absolwentów z badanych lat a egzamin maturalny najczęściej zdawali technicy mechatronicy, technicy informatycy i technicy ekonomiści. Najmniejszym powodzeniem egzamin ten zakończył się wśród techników pojazdów samochodowych, techników żywienia i usług gastronomicznych oraz techników mechaników.

Blisko 40% absolwentów szkół policealnych zakończyło naukę bez jakiekolwiek potwierdzenia zdobytych kwalifikacji zawodowych. Wysoki był również odsetek absolwentów szkół branżowych I stopnia, którzy uczyli się jako pracownicy młodociani i nie uzyskali żadnego dyplomu potwierdzającego kwalifikację w zawodzie (dla absolwentów z 2020 roku wyniósł on 30% a dla absolwentów z 2022 – 52%). Wśród absolwentów szkół branżowych niebędących młodocianymi pracownikami odsetek osób, które nie uzyskały dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie był również wysoki i wyniósł około 40%.

Absolwenci szkół branżowych I stopnia najczęściej kontynuowali naukę w liceach ogólnokształcących dla dorosłych, ale odsetek osób kontynuujących naukę w tej formie wynosi około 30%. Znacznie mniej osób kontynuuje naukę w szkołach branżowych II stopnia – odsetek takich osób w obu badanych rocznikach wynosił poniżej 10%. Absolwenci techników częściej kontynuowali naukę na studiach niż w szkole policealnej a absolwenci szkół policealnych - w kolejnej szkole policealnej niż na studiach. Kontynuowanie nauki na kwalifikacyjnych kursach okazało się rzadkie wśród absolwentów wszystkich typów szkół, z obu analizowanych roczników.

Monitoring dostarcza też informacji na temat zatrudnienia absolwentów, choć z uwagi na uwarunkowania prawne dane dotyczą jedynie absolwentów niekontynuujących nauki. Najwyższe odsetki osób zatrudnionych odnotowano w przypadku tych typów szkół, w których uczyli się najstarsi absolwenci, czyli liceów dla dorosłych oraz szkół policealnych. Wysoki poziom zatrudnienia charakteryzował również tych absolwentów branżowych szkół I stopnia, którzy kształcili się jako młodociani pracownicy i wyniósł on około 40% pod koniec roku ukończenia nauki. W przypadku pozostałych absolwentów branżowych szkół I stopnia oraz absolwentów techników odsetek zatrudnionych był podobny i wyniósł około 30%.

Niepokojące są zaprezentowane w raporcie informacje dotyczące grup absolwentów, którzy nie uczą się i nie pracują (nie są odnotowani w rejestrach ZUS) – aż 93% absolwentów szkół specjalnych przysposabiających do pracy nie uczyło się ani nie pracowało w grudniu roku ukończenia nauki. Osoby z tej grupy absolwentów nie rejestrują się też w urzędach pracy – udział osób zarejestrowanych w urzędach pracy jako bezrobotne w obu badanych rocznikach był bardzo niski: nie przekraczał 2%. Odsetki nieuczących się i niepracujących absolwentów branżowych szkół I stopnia, którzy kształcili się jako młodociani wynosiły ponad 30% a wśród absolwentów niebędących młodocianymi pracownikami około 40%. Wśród absolwentów techników udział niepracujących i nieuczących się absolwentów wyniósł ponad 20%. Na podobnym poziomie kształtował się ten wskaźnik wśród absolwentów szkół policealnych.

Dane analizowane w raporcie uwzględniają również przychody absolwentów. W tym obszarze warto zwrócić uwagę na nierówności w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn, szczególnie w szkolnictwie zawodowym, które wyraźnie wskazują autorzy raportu:

„We wszystkich typach szkół i w obu rocznikach przychody kobiet były niższe od przychodów mężczyzn, a luka ta zwiększała się wraz z upływem czasu od ukończenia szkoły. Największe różnice dotyczyły w szczególności absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, gdzie dodatkową rolę w różnicowaniu się zarobków kobiet i mężczyzn odgrywają różnice branżowe w poziomie wynagrodzeń.”

Raport dostępny jest na stronie MEiN.