Publikacja Fleeing Ukraine: Displaced people’s experiences in the EU  prezentuje wynika badania przeprowadzonego wśród ponad 14,5 tys. uchodźców, którzy opuścili Ukrainę po rosyjskiej agresji.

Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) przeprowadziła badanie w 10 państwach europejskich (Bułgarii, Czechach, Estonii, Hiszpanii, Niemczech, Polsce, Rumunii, Słowacji, Węgrzech i we Włoszech) w sierpniu i wrześniu 2022 roku. Raport z badania prezentuje analizę doświadczeń uchodźców w wielu obszarach, takich jak przybycie do państwa przyjmującego, warunki mieszkaniowe, edukacja, zatrudnienie, dochody oraz pomoc społeczna czy zdrowie i dobrostan.  

Wyniki badania w zakresie dostępu uchodźców do edukacji pokazują, że mniej niż połowa respondentów (43%), który uczestniczyli w edukacji przed opuszczeniem Ukrainy kontynuowała edukację (zdalnie w szkole ukraińskiej lub stacjonarnie w państwach przyjmujących). Jednym z głównych powodów nieuczestniczenia w edukacji było ukończenie nauki oraz brak znajomości języka danego kraju. Wśród respondentów przybywających w Polsce ważnymi powodami były również konieczność zajmowania się dzieckiem lub osobą starszą, brak czasu oraz brak sprzętu komputerowego. Odsetek dzieci uchodźców kontynuujących edukację (zdalnie lub stacjonarnie) był znacznie wyższy i wyniósł 92% dla 12-15-latków oraz 73% dla 16-17-latków. Zdecydowana większość dzieci (71%), które uczęszczały do szkoły w państwie przyjmującym nie uczyła się żadnego przedmiotu w języku, którym posługuje się w domu. Badane dzieci wskazywały również na brak spokojnego lub prywatnego miejsca do nauki.

Dwie trzecie respondentów nie miało zatrudnienia w czasie przeprowadzania badania; w odniesieniu do osób przebywających w Polsce udział pracujących wynosił 42% w przypadku kobiet i 54% w przypadku mężczyzn. Niestety prawie połowa badanych (48%) wykonywała pracę poniżej swoich kwalifikacji i odsetek ten był znacznie wyższy dla kobiet niż dla mężczyzn (odpowiednio 51% i 39%). Głównymi barierami utrudniającymi podjęcie zatrudnienia według osób badanych były brak znajomości języka kraju przyjmującego, konieczność opieki nad osoba zależną (dzieckiem lub osoba starszą) oraz zaawansowany wiek. Wśród uchodźców, którzy znaleźli pracę około jednej trzeciej doświadczyło wyzysku w miejscu pracy, np. w postaci zmuszania do pracy w nadgodzinach, bycia źle opłacanym lub nieotrzymywania wynagrodzenia w ogóle czy pracy bez umowy.

Więcej szczegółowych wyników i analiz dostępnych jest w raporcie na stronie FRA.